گلوتارآلدئید به صورت خالص پایدار نیست و در ترکیب با آب به بازار عرضه می گردد. خلوص 60 درصدی آن نیز دال بر تایید همین موضوع دارد. این ماده از سال 1963 به عنوان یک ترکیب ضدعفونی کننده در از بین بردن میکروب ها در کشور آمریکا شناخته می شود. در سال 1980 کاربرد این ترکیب در برج های خنک کننده ی آب نیز به اثبات رسید.
گلوتارآلدئید چیست؟
گلوتارآلدئید (Glutaraldehyde) یک دی آلدهید 5 کربنه با فرمول شیمیایی C5H8O2 به صورت مایعی بی رنگ است. گلوتارآلدئید صنعتی آن دارای رنگ کهربایی همراه با بویی شبیه به میوه فاسد هستند. گلوتارآلدئید مایعی بی رنگ با بوی تند است که برای استریل کردن تجهیزات پزشکی، دندان پزشکی و در تصفیه ی آب به عنوان نگهدارنده کاربرد دارد. ترکیبی سمی است و باعث سردرد، سرگیجه، سوزش چشم، بینی و گلو می شود.
خواص و ویژگی ها
ماده ی فوق در ساختار خود 5 اتم کربن و دو گروه فعال آلدهیدی دارد. در آب، اتانول، بنزن، اتر و سایر حلال های آلی مشابه محلول است. خورنده است و می تواند به شدت با اکسید کننده های قوی واکنش دهد، در حضور اسید ها و بازهای قوی حرارت تولید می کند و با آمین ها به شدت واکنش می دهد. در شکل زیر ساختار شیمیایی نشان داده شده است:
خواص فیزیکی و شیمیایی گلوتارآلدئید:
محصول فوق معمولا به صورت رقیق و به صورت محلول هایی با غلظت 0.1 تا 50 درصد مورد استفاده قرار می گیرد. در حالت بخار ، این ماده بویی تند دارد و دارای آستانه بوی 0.04 ppm می باشد. برخی از نام های تجاری محلول های حاوی این ماده عبارتند از: Cidex®, Sonacide®, Sporicidin®, Hospex® و…
فرمول شیمیاییC2H5O2جرم مولی
100.12 g/mol
دمای انجماد
-14 °C
دمای جوش
188 °C
دانسیته0.72دانسیته بخار (هوا=1)3.4
کاربرد های گلوتارآلدئید :
محلول های قلیایی این ماده (pH 7.5 تا 8.5) در کشاورزی و پزشکی به صورت گسترده به عنوان عامل ضد عفونی کننده در استرلیزاسیون سرد تجهیزات پزشکی، جراحی و دندان پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند. غلظت محلول هایی که در بخش های مختلف مور استفاده قرار می گیرند به شرح زیر هستند:
- استرلیزاسیون تجهیزات پزشکی: معمولا 2% به عنوان ضد عفونی کننده
- مومیایی کردن: محلول 25%
- میکروسکوپ الکترونی: 20، 50 یا 90%
بررسی کاربرد این ماده در دندان پزشکی:
حفره های دهان دارای تعداد زیادی میکروارگانیسم مانند قارچ ها، باکتری ها، انگل ها و ویروس ها می باشند. این مسئله خطر انتقال انواع عفونت ها را از فردی به فرد دیگر در حین جراحی های دندان پزشکی به وجود می آورد. در نتیجه استریل نمودن تجهیزات در دندان پزشکی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به دلیل نگرانی ها از قبال انتقال ویروس ها به خصوص گسترش هپاتیت B از سال 1973 استفاده از محلول 2% از این ترکیب به عنوان ضد عفونی کننده رواج پیدا کرد.
گلوتارآلدئید در عرض 10 دقیقه می تواند سطح بالایی از ضد عفونی سازی سطح را فراهم نماید و به مدت 10 الی 12 ساعت زمان لازم است تا بتواند منجر به عقیم سازی و استریل نمودن سطح گردد. با این حال از معایب این ترکیب می توان به کاهش بازدهی آن در هنگام وجود ترکیبات الی ، روغن و گریس شااره نمود. همچنین این ترکیب سمی است و استفاده از آن نیازمند رعایت نکات ایمنی ویژه ای دارد که در ادامه به آن اشاره خواهیم نمود.
استفاده در استرلیزاسیون سرد
تجهیزات مورد استفاده در بخش های مختلف پزشکی باید به صورت مداوم استرلیزه شوند که این کار عموما با استفاده از گرما انجام می دشود. اما برخی تجهیزات توانایی مقاومت در برابر حرارت لازم برای استریل شدن را ندارند، از همین رو این تجهیزات را با استفاده از استرلیزاسیون سرد استرلیزه می کنند. در این روش از ترکیبات شیمیایی برای از بین آلودگی ها استفاده می شود. بسیاری از ترکیبات شیمیایی توانایی از بین بردن باکتر ی ها را دارند اما تعداد کمی از آنها توانایی از بین بردن اسپورها را دارند که در استرلیزه کردن بسیار امری مهم و حیاتی است.
یکی از این عوامل گلوتارآلدهید قلیایی است که از طیف وسیع فعالیت و سرعت بالای کشتن برخوردار است و توانسته است اعتبار بالایی در میان استرلیزه کننده های شیمیایی به دست آورد.
قبل از خرید و معرفی گلوتارآلدهید، ضدعفونی نمودن ابزار آلات با استفاده از فرمالدهید انجام می شد. به عنوان مثال محلول 1-2% فرمالدهید 20 ساعت زمان نیاز دارد تا اسپورهای باسیلوس سابتیلیس (Bacillus subtilis) را نابود کند. در صورت استفاده از غلظت 8% در ایزوپروپیل الکل (فرمالین) زمان مورد نیاز کاهش پیدا خواهد کرد.
برای خرید این محصول با کیفیت عالی و قیمت مناسب با کارشناسان واحد فروش بازرگانی آتیه تجارت ترنگ تماس حاصل فرمایید.
اما استفاده از فرمالدهید مشکلات مشکلات بسیاری دارد از این رو گلوتارآلدئید توانست به سرعت جایگزین آن شد.